Nếu phải gọi “2024” bằng một cái tên, mình sẽ gọi là “năm của những cuốn sách”. Lý do là vì trong hành trình viết lách năm nay, mình được làm việc với gần 20 tác giả để chấp bút, biên tập, tư vấn xuất bản và hỗ trợ truyền thông ra mắt sách.
Chấp bút sách
Chấp bút (ghostwriting) là hình thức viết thuê cho người khác. Chẳng hạn như một bác sĩ muốn xuất bản một cuốn sách nhưng lại quá bận để viết, vì vậy họ cần một người chấp bút (ghostwriter) để viết hộ. Lúc này, ghostwriter sẽ lắng nghe những chia sẻ của khách hàng, bóc tách video, audio (nếu có) để thu thập dữ liệu, sắp xếp dữ liệu và viết thành một cuốn sách hoàn chỉnh. Thông thường tên của người chấp bút sẽ không xuất hiện trong tác phẩm đó, tuy nhiên điều này còn tùy thỏa thuận giữa khách hàng và người chấp bút, ví dụ như tự truyện Phút 89 của cựu tuyển thủ quốc gia Lê Công Vinh được chấp bút bởi nhà báo Trần Minh – bút danh Bình Bồng Bột và tên nhà báo vẫn xuất hiện trên bìa sách.
Năm 2024, mình đã chấp bút cho 03 cuốn sách, trong đó một cuốn sách được hoàn thành trong vòng 1 tháng. Để hoàn thành dự án suôn sẻ, mình đã:
– Lên kế hoạch cụ thể và chi tiết, đồng thời kỷ luật viết để đảm bảo đúng tiến độ.
– Chủ đề sách nặng về kỹ thuật và chuyên môn, vì thế mình đã phải nhờ đến sự tư vấn của chuyên gia trong ngành.
– Bám sát kế hoạch đã vạch ra, báo cáo khối lượng công việc hằng tuần để khách hàng nắm tiến độ
– Thuê nhân sự để hoàn thiện bước morat. Morat được xem là phần đọc, rà soát lỗi trình bày trong bản thảo (lỗi đánh máy, chính tả, quy tắc viết hoa, viết số,…). Mình đã mời 2 bạn học viên có kinh nghiệm biên tập giúp mình trau chuốt lại bản thảo một cách chỉn chu nhất để gửi cho khách hàng.
Áp dụng những điều chia sẻ trên, mình đều hoàn thành cuốn sách theo đúng tiến độ. Hiện các cuốn sách mà mình chấp bút đã đã có mặt trên các nhà sách toàn quốc.
Biên tập sách
Khi dấn thân vào hành trình viết lách tự do, mình chưa định hình rằng bản thân sẽ trở thành một biên tập viên. Nhân duyên đưa đến cho mình công việc này là nhờ quá trình tự xuất bản sách Nằm nghe gió thổi sau hè.
Sau khi ra mắt sách, mình đã chia sẻ lại những kinh nghiệm viết sách và xuất bản trên duongstory.com. Những bài viết của mình liên tục xuất hiện ở top 1, 2 Google như Quy trình tự xuất bản sách từ A đến Z – Để bạn hoàn thành giấc mơ trở thành tác giả sách hay 7 lưu ý khi gửi bản thảo đến nhà xuất bản mà tác giả cần biết. Kết quả, mình nhận được nhiều email liên hệ hợp tác từ tác giả ở Việt Nam và tác giả Việt sinh sống tại nước ngoài.
Trong năm 2024 này, mình được làm việc với 4 khách hàng với vai trò biên tập bản thảo và hỗ trợ xuất bản. Với vai trò biên tập, công việc của mình là:
– Đọc bản thảo và nhận xét, góp ý về tổng thể (cấu trúc, giọng điệu,…), ở bước này mình thường sẽ làm việc trực tiếp với tác giả nhằm xác định hướng đi cho cuốn sách.
– Chỉnh sửa bản thảo (từ nội dung đến hình thức) nhằm điều chỉnh câu từ, thông tin, hoặc đề xuất thay đổi/bỏ nội dung nhạy cảm; chỉnh sửa nội dung bản thảo sao cho thu hút, hấp dẫn và đáp ứng yêu cầu của khách hàng.
– Morat sau khi biên tập xong nhằm đảm bảo bản thảo không mắc lỗi trình bày.
Thực tế các tác giả có thể tự biên tập bản thảo sau khi viết xong. Tuy nhiên, cũng có trường hợp bản thảo bị trả về do nội dung có yếu tố nhạy cảm, vậy nên các tác giả thường sẽ tìm một biên tập viên có chuyên môn góp ý. Nếu bạn cần biên tập để thẩm định, xem xét lại bản thảo, liên hệ với mình qua email haiduong7074@gmail.com để được tư vấn nhé.
Đọc thêm:
9 giá trị tuyệt vời mà viết lách đã dạy mình
Q&A: 10 câu hỏi về khóa học viết lách của Hải Dương
Gợi ý 7 cách viết tiêu đề cho bài quảng cáo bán hàng
Mình đã áp dụng kỹ thuật storyselling để bán được “hàng” như thế nào?
Tư vấn xuất bản sách
Mình bắt đầu tư vấn viết lách có phí trong một phiên 60 phút từ năm 2022. Mãi đến nửa cuối năm 2024, mình mới mở dịch vụ tư vấn xuất bản sách. Và chỉ trong 6 tháng, mình đã có 20 khách hàng đăng ký tư vấn cả miễn phí lẫn có phí.
Nhờ quá trình viết sách Nằm nghe gió thổi sau hè, mình tích lũy nhiều kinh nghiệm viết sách, xuất bản, tự bán sách. Như là chỉ trong vòng nửa năm sau khi ra mắt sách, mình đã hoàn vốn. Sau một năm, số lượng sách đã bán ra hơn 600 cuốn và mình chính thức có lợi nhuận. Mặc dù mục tiêu ban đầu của mình viết sách Nằm nghe gió thổi sau hè là để kỷ niệm 3 năm bước vào hành trình viết lách. Nhưng kết quả sau đó, lại mang đến cho mình nhiều bất ngờ.
Trong 20 phiên tư vấn, mình đã gặp gỡ và tư vấn có phí cho gần 10 khách hàng nhằm giúp các bạn hiểu rõ quy trình xuất bản, làm Book Proposal gửi cho nhà xuất bản, làm thế nào để viết sách nhanh chóng, có nên ứng dụng AI vào viết sách hay không,… Với dịch vụ này, mình sẽ trao đổi 1:1 với khách hàng thông qua Zoom hoặc Google Meet nhằm làm rõ các vấn đề sau:
– Giải đáp thắc mắc về quy trình xuất bản sách (gồm tự xuất bản hoặc bán bản quyền)
– Tư vấn và góp ý tổng quan về bản thảo để tác giả điều chỉnh
– Hướng dẫn viết Book Proposal thu hút để chinh phục nhà xuất bản
– Góp ý cách gửi bản thảo đến nhà xuất bản
– Tư vấn truyền thông nếu khách hàng chọn hình thức tự xuất bản.
– Hỗ trợ truyền thông sách cho tác giả có nhu cầu thông qua những bài review trên trang cá nhân và các bài giới thiệu trên duongstory.com với hơn 15.000 lượt truy cập/tháng.
Khóa chấp bút sách
Tháng 12.2024, mình đã có mentee đầu tiên để hướng dẫn viết – chấp bút sách. Mình ấp ủ đào tạo những bạn học viên để cùng mình tham gia các dự án biên tập, chấp bút và xa hơn nữa là cùng nhau viết nên những cuốn sách trong tương lai.
Khóa học Chấp bút sách mà mình ấp ủ sẽ sớm ra mắt trong năm 2025, nếu bạn quan tâm, theo dõi trang cá nhân hoặc cộng đồng Ngày đẹp trời để viết để đọc thông báo mới nhất nhé. Bật mí, khóa học này bạn không chỉ được đào tạo lý thuyết mà còn được thực hành chấp bút sách thông qua những sản phẩm thực tế, và có sự đồng hành của một biên tập viên nhiều năm kinh nghiệm.
Bạn lưu ý là, tất cả các khóa học nâng cao mà mình hướng dẫn đều có phần kiểm tra đầu vào. Vì vậy nếu nền tảng cơ bản của bạn chưa thật sự tốt, bạn cần trau dồi thêm để đồng hành với mình nhé, hoặc tham khảo khóa học viết cơ bản dành cho người mới tại đây.
Những cuốn sách mình đã đọc
Cuối cùng, khép lại một năm trọn vẹn, mình giới thiệu những cuốn sách đã đọc trong năm nay như là:
– Thấu hiểu và định vị bản thân để sống đời rực rỡ (tác giả Trang Mía): Cuốn sách mà mình đã thốt lên rằng giá như đọc sớm hơn 5 năm, có lẽ mình đã không “lạc lối” lâu như vậy. Nhưng mình tin rằng những giá trị trong sách sẽ giúp bạn hiểu rõ bản thân và tìm ra được giá trị mà mình theo đuổi dựa trên Tâm lý học ứng dụng và Khoa học não bộ. Bạn có thể đọc bài cảm nhận của mình tại đây trước khi quyết định mua sách nhé.
– Phản biện như một chuyên gia (tác giả Lang Minh): Cuốn sách giúp mình thực hành tư duy phản biện để ứng dụng trong viết lách lẫn trong cuộc sống cá nhân.
– Ông Quới (tác giả hạt cát ngoài xa): Một cuốn sách mình nhận về trong ngày mưa, là câu chuyện dài về cuộc đời ông Quới trải qua cùng chú chó Bun, nội dung đưa mình đi qua nhiều cung bậc cảm xúc và những chuyện đau đến xé lòng. Gấp cuốn sách lại, có lẽ mình nhớ nhất hai chi tiết, một là ở đầu truyện, khi ông Quới cứu Bun. Nó làm mình nhớ đến câu nói: “Khi bạn cứu một chú chó, có thể điều đó sẽ không là gì trong thế giới của bạn, nhưng bạn đã thay đổi thế giới của chúng rồi.”
Mình viết những dòng chữ này khi ngoài kia không khí lạnh tràn về, và chỉ còn vài tiếng nữa là chúng ta bước sang năm mới 2025. Một hành trình viết lách ý nghĩa với mình khi được chìm đắm trong sách, được biên tập, được chấp bút, được tư vấn xuất bản và hỗ trợ truyền thông cho các tác giả. Cảm ơn gần 150.000 độc giả đã luôn ủng hộ mình trong chặng đường viết lách suốt những năm qua. Mong rằng những tháng ngày về sau ta sẽ lại tiếp tục đồng hành cùng nhau nhé.
