Mình có một bạn học viên đang làm công việc Social Media cho một công ty. Hơn một năm nay, bạn thường dùng các công cụ AI để tìm kiếm ý tưởng, lập dàn ý và viết bài để đăng trên trang cá nhân. Lạm dụng quá nhiều, dẫn đến bạn gần như không thể tự nghĩ ra ý tưởng nào để viết. Những bài tập mình giao, bạn phải nhờ AI để lập dàn ý rồi khựng lại vì không biết viết tiếp thế nào. Điều đó khiến mình suy nghĩ rất nhiều về việc, có nên viết nội dung bằng AI hay không.
Công cụ AI là gì?
AI là viết tắt của cụm từ tiếng Anh Artificial Intelligence, nghĩa là trí tuệ nhân tạo. Các công cụ AI do con người tạo nên được ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực như sức khỏe, du lịch, lái xe, học tập và kể cả sáng tạo nội dung.
Trước đây trong viết lách, AI chưa được ứng dụng nhiều. Nhưng kể từ khi được OpenAI giới thiệu lần đầu vào cuối năm 2022, Chat GPT làm mưa làm gió trên toàn cầu và thu hút sự quan tâm của nhiều người, đặc biệt là người viết. Nhiều Content Writer, Copywriter bắt đầu tìm hiểu về Chat GPT cùng các công cụ AI khác để hỗ trợ cho công việc.
Mình từng có một bài chia sẻ về việc viết nội dung bằng AI thông qua các công cụ miễn phí như:
– Chat GPT
– Copilot
– Gemini
– Notion AI
– Copy.ai
Ngoài ra bạn có thể tham khảo các công cụ khác qua bài viết: 10 công cụ AI hỗ trợ người viết để tạo nội dung nhanh chóng.
Viết nội dung bằng AI, vì sao nên?
Một công cụ được nghiên cứu để hỗ trợ con người, chắc chắn phải có lợi ích hoặc đáp ứng nhu cầu, mục tiêu nào đó thì mới được yêu thích và sử dụng rộng rãi đến vậy. AI cũng không ngoại lệ. Đây được xem là công cụ hỗ trợ đắc lực cho những nhà sáng tạo nội dung.
Trong nhiều buổi hướng dẫn cho các học viên chương trình viết cơ bản, mình thường hỏi các bạn từng dùng AI để viết bài hay không. Gần như 99% đều trả lời “có” và hơn 50% bạn đã từng sử dụng AI để tìm kiếm ý tưởng hoặc lập dàn ý.
Dưới đây là những lợi ích tuyệt vời của AI mà bạn có thể xem xét sử dụng công cụ này trong viết lách:
– Tiết kiệm thời gian: Chỉ với vài phút, AI đã mang đến cho bạn một nội dung hoàn chỉnh thay vì bạn miệt mài gõ trong vài tiếng. Một nhà báo Anh đã thử nghiệm AI bằng cách gõ câu lệnh yêu cầu viết một bài về chủ đề cổng thanh toán điện tử. Kết quả, nhà báo này đã nhận được một bài viết hoàn chỉnh chỉ với 30 giây.
– Hỗ trợ làm việc hiệu quả: Bạn sử dụng AI để tìm kiếm ý tưởng cho một bài viết trên mạng xã hội, bài Content Website hay ý tưởng cho một bản thảo sách. Ngoài ra, với AI, bạn có thể lập dàn ý cho một bài quảng cáo hay lập đề cương cho một cuốn sách,… hay viết bài.
– Tổng hợp tin nhanh: Nếu bạn muốn tổng hợp thông tin nhưng ngại việc tìm kiếm, so sánh, đối chiếu thì có thể sử dụng AI. Chẳng hạn với Copilot, bạn không chỉ nhận được những nội dung hữu ích một cách nhanh chóng mà công cụ AI này còn hiển thị những website mà nó tổng hợp, tham khảo thông tin. Do vậy bạn hoàn toàn yên tâm trích dẫn số liệu, dẫn chứng mà không cần phải ngồi đối chiếu.
– Câu trả lời chính xác: Khi mình gõ từ khóa “dân số thế giới 2024”, kết quả hiển thị đầu tiên là 7,9 tỷ người (theo dữ liệu của The World Bank), một website ở thứ hạng sau cho ra kết quả là 8 tỷ người (bài đăng tháng 11.2023). Các website còn lại có nội dung mơ hồ, không rõ ràng, không đề cập một con số cụ thể. Trong khi mình thử tìm kiếm trên Copilot, chỉ chưa đầy 5 giây, kết quả đưa ra là 8,2 tỷ người và trích dẫn “theo ước tính của Liên hợp quốc). Và kết quả này được tham khảo từ 4 webiste uy tín gồm: worldometers.info, populationpyramid.net, countrymeters.info và nationsgeo.com.
Đọc thêm:
Lộ trình viết cơ bản cho người mới bắt đầu
Đây là những lý do khiến bạn viết mãi không tiến bộ
7 lưu ý cần nhớ khi tham gia các lớp học viết online
Tổng hợp 50 chủ đề viết lách mỗi ngày cho người bắt đầu từ số 0
Viết nội dung bằng AI, đừng quá lạm dụng
Nếu bạn muốn viết một nội dung nào đó, trước hết hãy để cho não mình hoạt động, kích thích suy nghĩ trước. Bởi vì nếu bạn lười suy nghĩ, một ngày nào đó não sẽ quen với việc lười suy nghĩ, thụ động dần dần và bạn sẽ bị động khi tìm kiếm ý tưởng.
Sau khi đã nghĩ thật lâu, đủ nhiều, lúc đó hãy dùng AI hỗ trợ các công việc còn lại như hỗ trợ tìm kiếm tài liệu, thông tin; hỗ trợ chỉnh sửa dàn ý; hỗ trợ biên tập nội dung,…
Như trong câu chuyện của bạn học viên mà mình chia sẻ ở phần đầu, vì lạm dụng AI trong suốt một năm, đồng thời lười suy nghĩ, mà bạn đã mất dần khả năng tự viết một bài hoàn chỉnh. Thậm chí muốn viết một bài ngắn chưa đến 200 từ, bạn cũng phải dùng AI. Đó là lý do mà mình dành cho các cây viết mới một lời khuyên, viết nội dung bằng AI nhưng không nên quá lạm dụng.
Lúc mới tiếp nhận bạn, mình lo lắng không biết bản thân có thể giúp bạn được gì không. Nhưng kết quả sau 3 tuần đồng hành, mặc dù bạn còn gặp nhiều khó khăn khi tìm ý tưởng hay trình bày câu từ nhưng bạn đã có thể tự viết một nội dung dài 500 hay 1000 từ mà không cần nhờ sự hỗ trợ từ AI.
Buổi meeting 1:1 cuối khóa, mình khuyên bạn là, mỗi khi viết, đừng nghĩ đến chuyện dùng AI nữa, thử nghĩ xem trong đầu mình có ý tưởng nào, có chữ nghĩa gì thì viết ra tất cả, viết gì cũng được, kể cả nó sai. Rồi sau đó mình thực hành biên tập lại sau. Hãy dùng AI để nó làm thay công việc mình không có thời gian làm, chứ không phải làm tất cả để rồi mình bị thụ động như máy móc, như vậy là điều rất tệ với một người viết.
Hy vọng qua bài viết này, bạn có thể tự trả lời cho câu hỏi “Có nên viết nội dung bằng AI hay không?”. Mình chưa bao giờ bài xích hay chê AI bởi vì nó chỉ là công cụ, dùng hiệu quả hay không là do bản thân mỗi người. Hãy dùng một cách tỉnh táo, có khoa học, đừng để đến một ngày, chúng ta không thể sáng tạo, không thể tạo ra được điều gì đấy cho riêng mình mà cứ phải phụ thuộc công cụ, bạn nhé.
