“Em muốn trở thành copywriter để viết những bài content thật hay và sáng tạo, nên em quyết định học viết ở chị.” – Một bạn học viên 24 tuổi đã tâm sự với mình như thế trong buổi meeting 1:1. Khi ấy, mình đã giải thích cho bạn copywriter là gì, làm những công việc gì.
Không chỉ bạn mà có rất nhiều cây viết trẻ khác dường như không phân biệt được copywriter và content writer. Thậm chí một số bạn còn nghĩ rằng những người làm công việc viết lách được gọi chung là copywriter.
Copywriter là gì?
Trước hết, chúng ta sẽ làm quen với khái niệm “copywriting”. Mình biết là những nội dung mang tính lý thuyết như tìm hiểu lịch sử, định nghĩa sẽ hơi nhàm chán và khô khan với bạn. Nhưng nếu không có kiến thức tổng quan, thì rất khó để hiểu biết bản chất bên trong.
Quay trở lại với “copywriting”, “writing” là hành động viết, còn “copy” là hành động sao chép hoặc bản sao của một tài liệu nào đó. Vậy nên nhiều bạn thường lầm tưởng rằng copywriter là người sao chép/viết lại văn bản có sẵn. Tuy nhiên trong Marketing, “copy” không được hiểu là sao chép mà là viết nội dung thông báo nhằm thu hút, thuyết phục khách hàng tiềm năng để nhằm đạt được một mục tiêu cụ thể, hay còn gọi ngắn gọn là “viết quảng cáo”.
Vậy copywriter là gì? Copywriter được hiểu là người viết bài quảng cáo (bạn sẽ được hiểu rõ các nội dung quảng cáo ở phần 2 trong bài viết này).
Lưu ý, một số bạn nhầm lẫn copywriting là bản quyền. Thực tế bản quyền là “copyright” và được ký hiệu ©. Copyright được xem là hình thức bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ cho các tác phẩm sáng tạo như phim ảnh, sách báo,…
Copywriter làm những công việc gì?
Như mình vừa chia sẻ, copywriter sẽ dùng chất xám của mình để tạo ra những bài viết thu hút sự chú ý của độc giả, xây dựng sự tò mò đồng thời thúc đẩy họ thực hiện hành động. Copywriter cũng sẽ xây dựng các dạng nội dung định vị và tăng cường nhận diện thương hiệu, giúp doanh nghiệp có thêm nhiều khách hàng tiềm năng.
Thông thường một copywriter sẽ làm các công việc sau:
– Viết một slogan, tagline hoặc một câu khẩu hiệu cho sản phẩm, doanh nghiệp.
– Viết một nội dung quảng cáo trên mạng xã hội hoặc website.
– Viết một email bán hàng (email marketing)
– Viết trang đích (homepage hoặc landing page)
Để giúp bạn dễ hiểu hơn, mình sẽ đưa ra một vài ví dụ:
Ví dụ 1: Bạn truy cập vào duongstory.com, và nội dung bạn thấy đầu tiên là gì? Có phải là một trang chủ (homepage) bao gồm tất tần tật thông tin về mình bao gồm học vấn, kỹ năng, kinh nghiệm, sản phẩm dịch vụ và thông tin liên hệ không? Đó là một dạng nội dung quảng cáo, vì mục đích của mình là khi người đọc nội dung trên trang này, họ sẽ có nhu cầu muốn tìm hiểu hơn về các sản phẩm/dịch vụ của mình để từ đó liên hệ hợp tác khi có nhu cầu.
– Ví dụ 2: Bạn truy cập Google hình ảnh và gõ từ khóa “sách Content hay nói thay nước bọt” của MediaZ biên soạn. Lúc này bạn sẽ thấy hình ảnh bìa sách là tên sách và một dòng chữ ngắn đi kèm là “Bí quyết thành công của content creator”. Đây chính là tagline của cuốn sách và cũng chính là sản phẩm của copywriter.
– Ví dụ 3: Thương hiệu giày dép Biti’s có slogan đặc trưng là “Nâng niu bàn chân Việt” hay Tập đoàn văn phòng phẩm Thiên Long có các thương hiệu, và mỗi thương hiệu lại có slogan khác nhau. Chẳng hạn như FlexOffice có slogan là “Sản phẩm cho giới văn phòng”; Bizner có slogan là “Vươn cao tầm Việt”. Thì những slogan này là sự sáng tạo của những người viết quảng cáo.
– Ví dụ 4: Nếu bạn từng mua hàng của một vài thương hiệu nào đó và đăng ký thông tin nhận khuyến mãi qua email, đều đặn hằng tuần, bạn sẽ nhận được một email quảng cáo thông báo về ra mắt sản phẩm mới, khuyến mãi, quà tặng, khai trương chi nhánh mới… Đó là email marketing – một sản phẩm của copywriter.
– Ví dụ 5: Lướt mạng xã hội và bạn đọc được thông báo khuyến mãi mua 1 tặng 1 từ cửa hàng mỹ phẩm quen thuộc, thì đó cũng được xem là một dạng nội dung quảng cáo.
Nếu như chỉ nhìn vào những sản phẩm mình ví dụ, có thể bạn sẽ cho là copywriter rất đơn giản, chỉ cần nghĩ ra vài câu ngắn gọn như slogan hay tagline là được, hoặc viết nội dung để bán hàng. Thực tế công việc của một copywriter còn nhiều hơn thế, bao gồm:
– Nghiên cứu về sản phẩm dịch vụ mà mình sẽ viết.
– Nghiên cứu về đối tượng độc giả/khách hàng tiềm năng
– Nghiên cứu về tone giọng mà mình sẽ sử dụng trong bài.
– Tìm kiếm ý tưởng, lập dàn ý cho bài viết và triển khai thành một bài quảng cáo súc tích, thu hút và thôi thúc người đọc hành động.
– Brief hình ảnh (tóm tắt, mô tả ý tưởng về hình ảnh) cho bộ phận thiết kế (designer) để tạo ra hình ảnh, video, đồ họa,…
Đọc thêm:
Storyselling và nghệ thuật kể chuyện bán hàng
Khóa học viết lách dành cho newbie – nhập môn nghề viết
9 cuốn sách về Content và Storytelling dành cho mọi cây viết
Viết sách thuê cho người khác – Nghề hot dành cho Freelance Writer
Copywriter thường làm việc ở đâu?
Bạn hoàn toàn có thể làm việc ở bất kỳ đâu bạn muốn nếu là copywriter. Với công việc văn phòng, bạn có thể chọn một Agency hay Client. Trường hợp nếu bạn chọn hình thức tự do giống mình, bạn có thể trở thành một freelance copywriter. Đặc biệt hiện nay, có nhiều hình thức công việc đa dạng cho một copywriter lựa chọn như làm online hoặc làm remote (tức là làm từ xa) hoặc hybrid (kết hợp linh hoạt giữa làm tại nhà hoặc lên văn phòng).
Nếu làm việc văn phòng, bạn sẽ chịu sự điều phối của cấp trên, thực hiện các đầu việc nghiên cứu chiến lược, sáng tạo nội dung. Một số công ty sẽ không có phân biệt rạch ròi giữa copywriter và content writer (mình sẽ so sánh hai vị trí này trong một bài viết khác), nên một số copywriter sẽ làm trong bộ phận Marketing và thực hiện các công việc giống một content writer.
Còn khi làm tự do, bạn có thể tìm kiếm khách hàng thông qua các nền tảng chuyên cung cấp việc làm cho freelancer hoặc là thông qua các hội nhóm, diễn đàn.
Mình mong với bài viết này, các bạn newbie có thể hiểu được copywriter là gì, làm những công việc gì, làm ở đâu. Series Nghề viết được mình thực hiện từ năm 2023, mong muốn mang đến cho những bạn trẻ những hiểu biết tổng quan về các công việc viết lách hiện nay và có thể lựa chọn công việc phù hợp với sở thích, năng lực. Đừng quên theo dõi trang cá nhân mình hoặc website duongstory.com để đọc thêm các câu chuyện về nghề viết nữa nhé.