Bắt đầu làm công việc viết lách tự do toàn thời gian từ năm 2022, đến thời điểm viết bài này, mình đã trải qua nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau. Quãng thời gian 3 năm ấy có nhiều niềm vui, nhiều bài học, nhiều thành tựu và cũng có không ít thất bại hay những lần ngồi bật khóc. Hành trình làm việc của mình bắt đầu bằng lộ trình:
Năm 2021: Giai đoạn “mài rìu”
Có rất nhiều lý do khiến một số cây viết mới vào nghề bị từ chối tham gia dự án, đó là thiếu kinh nghiệm. Nhưng khác biệt là, một số bạn nóng lòng muốn nhanh chóng có dự án để tạo ra thu nhập, vậy nên nếu gửi hồ sơ thất bại ở nơi này các bạn lại tiếp tục gửi hồ sơ đến nơi khác mà không dành thời gian nhìn nhận, đánh giá lại năng lực của bản thân. Còn một số khác thì ngược lại, thay vì gửi hồ sơ liên tục, các bạn chuẩn bị mài một chiếc rìu thật chắc, thật bén.
Và mình là trường hợp thứ hai.
Năm 2021, đại dịch Covid ập đến trong lúc mình thất nghiệp. Khi ấy, mình đang loay hoay tìm kiếm con đường sự nghiệp phù hợp với bản thân. Mình đã thử học tiếng Anh, bán sản phẩm handmade hay thử vài bộ môn khác nhưng tất cả chỉ là sở thích nhất thời và đều không làm mình hứng thú say mê. Cuối cùng, mình lựa chọn viết lách – một sở thích, một kỹ năng đã bị lãng quên từ sau khi tốt nghiệp Đại học.
Mặc dù tốt nghiệp ngành học liên quan đến viết (cụ thể là chuyên ngành Báo chí và truyền thông) nhưng mình cũng chật vật để có được dự án đầu tiên. Mình bắt đầu giống như các bạn newbie bây giờ, hệt một tờ giấy trắng.
Để có được công việc viết đầu tiên, mình đã thực hành viết chăm chỉ suốt 11 tháng liên tục. Ban đầu mình luyện viết tự do, sau đó thực hành viết content, tự học viết PR báo chí, học viết quảng cáo (copywriting),… Ngoài ra mình còn tự học viết kể chuyện (storytelling) cũng như kỹ năng biên tập để biên tập bản thảo.
Kết quả sau 11 tháng, kỹ năng viết tốt hơn, mình tự tin hơn để đi tìm khách hàng. Kỹ năng của mình đã tiến bộ hơn, bằng chứng là trong 3 năm làm công việc viết lách tự do, mình chưa bao giờ thiếu dự án để làm. Luôn có những khách hàng tìm đến thuê viết bài và thậm chí những năm sau đó, mình phải tuyển thêm cộng tác viên/ học viên để hỗ trợ.
Năm 2022: Đi cùng nhau
Tháng 3.2022, mình có dự án viết content website đầu tiên cho một tập đoàn lớn. Giai đoạn này, mình chỉ là cộng tác viên của một nhóm gồm 11 cây viết khác và làm việc dưới sự hướng dẫn của trưởng nhóm. Công việc của mình là nhận từ khóa, viết bài và chờ phản hồi (nhận xét). Nhờ dự án đầu tiên, mình hiểu được cách viết một bài content website sao cho hấp dẫn, thu hút và 2 năm sau đó, mình tự tin mở khóa học viết Content Website đầu tiên.
Ngoài dự án này, trong năm 2022, mình còn làm chung với nhiều cây viết khác để học hỏi, trau dồi kỹ năng chuyên môn với các công việc như:
– Viết Content Facebook cho doanh nghiệp
– Viết bài PR báo chí
– Viết sách (tham gia dự án viết sách với nhiều tác giả khác và kết quả là 04 cuốn sách in chung ra đời)
Nhờ làm chung với các cây viết giỏi, mình học được nhiều kỹ năng khác bên cạnh viết gồm kỹ năng lập kế hoạch, kỹ năng nghiên cứu, kỹ năng tìm kiếm khách hàng, kỹ năng đàm phán, cách soạn thảo hợp đồng,…
Đọc thêm:
Mình đã viết sách Nằm nghe gió thổi sau hè như thế nào?
9 nguyên tắc giúp mình duy trì viết hằng ngày trong 2 năm
Nhìn lại hành trình viết lách 2024: Năm của những cuốn sách
Mình trở thành người chấp bút sách (viết sách thuê) như thế nào?
Năm 2023: Đi một mình
Mình gọi năm 2023 bằng cụm từ “rực rỡ” vì năm này kỹ năng của mình đã phát triển hơn và thu nhập cũng tốt hơn rất nhiều.
Nhờ quá trình học hỏi và sự cố gắng từ năm trước đó, nên năm 2023 mình đã tích lũy được nhiều kiến thức, chuyên môn, kỹ năng và bắt đầu trở thành Solopreneur Writer, tức là một cây viết tự do độc lập, có thể tự mình tổ chức, điều hành, quản lý công việc.
Cũng trong năm này, website duongstory.com phát triển rực rỡ nên quá trình làm công việc viết lách tự do của mình thuận lợi hơn, bằng chứng là nhiều khách hàng tìm đến; nhiều học viên đăng ký các chương trình viết lách do mình giảng dạy; nhiều bài được đăng báo,… Giai đoạn này, mình tự đảm nhận các dự án content ngắn hạn và dài hạn, tự lập kế hoạch, triển khai nội dung và báo cáo định kỳ cho khách hàng. Các bài viết của mình được đánh giá cao và thu nhập nhận được từ công việc viết content cũng tăng lên.
Tuy nhiên, nhận nhiều dự án khiến mình nhanh chóng kiệt sức và mình nhận ra rằng, mình cần có đồng đội đi cùng nhau để có thể đi xa trên con đường này.
Năm 2024: Đi cùng nhau và đi nhanh hơn, xa hơn
Năm 2024, mình được nhiều khách hàng tìm đến thông qua các kênh truyền thông đang có. Nhận nhiều dự án hơn đồng nghĩa với việc mình cần phải có đồng đội. Vậy là mình tuyển các cộng tác viên (thường mình sẽ tuyển chọn các học viên xuất sắc) để đồng hành cùng nhau trong các dự án. Kết quả trong năm 2023 này, các dự án do mình quản lý đều đem lại kết quả tốt và được khách hàng đánh giá cao. Một số học viên của mình viết bài content với chi phí lên đến 200.000 hoặc 350.000 VNĐ/bài; một số học viên khác lại chấp bút sách cho khách hàng,…
Các dự án mà mình nhận trong năm 2024 gồm viết bài content, chấp bút sách, biên tập, tư vấn xuất bản. Tùy vào tính chất công việc mà mình thường có 1 – 5 bạn hỗ trợ (trợ lý, cộng tác viên, học viên,…). Và đồng hành cùng mình, các bạn cũng có thêm kiến thức viết lách, từ đó tích lũy kinh nghiệm để sau này, các bạn ấy có thể tự mình bơi ra biển lớn.
Trong 3 năm làm công việc viết lách tự do, mình đã đi từ số 0 lên đến việc có nhiều khách hàng tìm đến. Với mình, đó không phải là sự may mắn mà là kết quả từ việc có chuẩn bị và đầu tư, như là mình luyện viết đều đặn suốt 1 năm liên tục kể cả khi chưa có khách hàng. Và mình hy vọng, nếu bạn dự định bước chân vào con đường này, đừng quên trau dồi kỹ năng chuyên môn thật tốt trước nhé. Giống như một câu nói nổi tiếng mà mình từng nghe “Nếu cho tôi 6 giờ để đốn hạ một cái cây, tôi sẽ dành 4 giờ đầu để mài sắc lưỡi rìu”.
