Có người mất một tháng để chọn ngách cho blog, có người lại mất một năm để biết mình thích gì, muốn viết điều gì. Chọn ngách là một trong những bước quan trọng khi trước bắt tay vào xây dựng nội dung blog, tuy nhiên không phải ai cũng may mắn tìm được ngách nhanh chóng. Hãy xem bạn có đang phạm phải một số sai lầm “chí mạng” khi chọn ngách cho blog dưới đây không nhé!
Chỉ được chọn một ngách
Đứng trước việc chọn ngách, thông thường bạn sẽ nhận được lời gợi ý rằng nên chọn một ngách để theo đuổi. Điều này đúng, tuy nhiên không phải lúc nào cũng là một ngách. Bạn có thể chọn 2 ngách hoặc thậm chí 3 ngách miễn chúng bổ trợ cho nhau. Mình gọi đó là ngách chính và ngách phụ.
Chẳng hạn như bạn thích viết về du lịch, trải nghiệm, văn hóa của một vùng đất và chọn làm ngách chính cho blog. Tuy nhiên bạn cũng thích nội dung về ẩm thực, chia sẻ bí quyết tạo nên những món ăn ngon, thế là bạn phân vân không biết nên lựa chọn viết về du lịch hay ẩm thực. Thực tế bạn vẫn có thể kết hợp hai ngách này bằng cách viết về du lịch và trải nghiệm ẩm thực tại những vùng đất bạn đã đi qua.
Hoặc bạn thích lĩnh vực chăm sóc mẹ và bé nhưng cũng đồng thời thích review sách, có thể kết hợp chia sẻ kiến thức liên quan đến mẹ và bé cùng với giới thiệu sách về nuôi dạy con cái, sách dành cho người làm mẹ… Có rất nhiều cách để kết hợp những ngách mà bạn thích lại với nhau để tạo nên một chủ đề thống nhất cho blog.
Cũng có trường hợp những ngách bạn chọn có nhiều sự khác biệt, lúc này bạn cần phải nghiên cứu để đưa ra lựa chọn.
Dễ dàng từ bỏ ngách
Mai Anh với blog mevietlach.com lan tỏa những điều tích cực nhất về nghề viết tự do.
Miên Nguyễn – hiện đang là một cây viết sống xanh và chia sẻ về lối sống bền vững và cách đơn giản áp dụng trong cuộc sống hằng ngày trên miennguyenstory.com.
Phong Linh – giảng viên thiết kế đồ họa chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm làm nghề qua blog phonglinhle.com.
Những học viên mà mình kể trên đều chọn những ngách đã có rất nhiều người theo đuổi. Ví dụ chủ đề phát triển bản thân đã có rất nhiều blogger nổi tiếng đang làm, về lĩnh vực sức khỏe, rõ ràng Hello bác sĩ hay Vinmec vẫn chiếm ưu thế trên bảng xếp hạng Google. Hoặc về thiết kế đồ họa, rõ ràng Phong Linh vẫn là một cái tên mới. Tuy nhiên điểm chung giữa các bạn là kiên trì theo đuổi ngách mà mình đã chọn dù ngách ấy có bị cạnh tranh như thế nào đi chăng nữa. Kết quả ⅔ học viên mình kể trên có tác phẩm đăng báo chí, có độc giả cho riêng mình.
Kiên trì để theo đuổi một ngách cực kỳ quan trọng, bởi vì bạn sẽ không biết được mình sắp hái quả ngọt ở phía trước. Đáng tiếc rất ít người nhận ra điều đó và chọn từ bỏ khi hoa mới hé nụ.
Cũng có những thời điểm bạn muốn thay đổi ngách. Hôm nay bạn thích cái này hơn, nửa năm sau bạn lại thích cái kia hơn, điều này hoàn toàn dễ hiểu vì ngách sẽ thay đổi dựa theo trải nghiệm của bản thân. Những lúc ấy hãy tự hỏi:
Tại sao bạn lại thay đổi ngách?
Bạn có thế mạnh gì để theo đuổi ngách này?
Bạn đã nghiên cứu về ngách mới chưa? Bạn có kiến thức/kinh nghiệm về ngách mới không?
Bạn chọn vì yêu thích hay chọn theo đám đông?
Chọn lại một ngách mới không thuộc lĩnh vực hiểu biết, buộc lòng bạn phải bỏ nhiều thời gian ra để nghiên cứu, tìm hiểu. Do vậy hãy thật sự nghĩ kĩ, ngâm cứu sâu để biết mình muốn gì, cần gì.
Bài viết liên quan:
5 mẹo viết bài blog dành cho người mới bắt đầu
Bài học rút ra sau hành trình viết blog hơn 10 tháng
Viết blog duongstory.com đã mang đến cho mình những gì?
Những sai lầm khi viết blog mà 90% newbie đều mắc phải (#1)
Chọn ngách rồi mới viết
Học viên cũ của mình bắt đầu chiếc blog đầu tiên vào năm 2020 với lĩnh vực thẩm mỹ, làm đẹp. Sau gần nửa năm trải nghiệm, bạn nhận ra rằng ngách này không phù hợp và không phù hợp với giá trị bạn hướng đến, vì vậy bạn từ bỏ và chọn lại một ngách hoàn toàn mới: freelance blogger với công việc tư vấn, set-up blog cho khách hàng cá nhân/doanh nghiệp. Sau khi tìm đến khóa học Viết blog 1:1, mình không mất nhiều thời gian chỉnh sửa kỹ thuật viết của bạn, thay vào đó định hướng xây dựng và phát triển blog. Lý do đơn giản vì bạn đã có hơn một năm viết blog nên kỹ thuật viết cải thiện đáng kể, mình cũng không tốn quá nhiều thời gian để hướng dẫn viết cơ bản.
Dựa theo trải nghiệm gần 2 năm vận hành duongstory.com, mình cho rằng thay vì loay hoay chọn ngách, bạn hãy cứ viết ra những điều mình thích. Điều này sẽ giúp bạn có thêm kinh nghiệm viết lách. Bởi việc chọn ngách đôi khi không dễ dàng; có người mất một tháng để tìm được ngách phù hợp; có người lại mất gần một năm để tìm ra ngách yêu thích. Hơn nữa Google cũng chuộng những website/blog có domain lâu năm. Bạn viết blog càng sớm, bạn càng có nhiều lợi thế hơn.
Hoặc thêm một lựa chọn khác, bạn vẫn có thể tạo blog miễn phí trên nền tảng wix hoặc wordpress, sau đó thực hành viết. Khi nào bạn tự tin về ngách mà mình đã chọn, hãy nâng cấp lên tài khoản có phí để dễ dàng tối ưu cho blog và sử dụng nhiều hơn những tính năng độc quyền.
Chọn ngách theo trào lưu
Hẳn bạn đã nghe nói quá nhiều về thuật ngữ Fomo (viết tắt của cụm từ “fear of missing out”), nghĩa là việc bạn cảm giác bị bỏ lỡ những điều thú vị, hấp dẫn mà người khác được trải nghiệm. Đặc biệt trong thời đại số, khi mà thông tin được truyền nhau một cách nhanh chóng và dễ dàng thì những người mắc hội chứng Fomo lại tăng lên đáng kể.
Bạn nhìn thấy người khác khoe thu nhập nghề freelance writer hàng chục triệu đồng mỗi tháng và lập tức lao vào đăng ký một khóa học viết?
Bạn thấy mọi người đổ xô vào làm blog trên nền tảng wix chỉ vì nghe nói nó rất dễ sử dụng, thế là bỏ đi blog đã được xây dựng từ wordpress để chuyển sang một nền tảng mới, hoàn toàn lạ lẫm?
Bạn chọn viết về thần số học vì nhận thấy nhiều cây viết khác cũng đang quan tâm về lĩnh vực này?
Bạn chọn ngách du lịch vì có nhiều blogger hái ra tiền từ việc vừa đi vừa viết?
Không chỉ trong blogging mà còn nhiều lĩnh vực khác cũng thế. Tâm lý thấy người khác nhanh chóng thành công, nhanh chóng giàu lên khiến chúng ta sợ rằng mình sẽ bỏ lỡ một cơ hội tốt. Và thế là đâm đầu vào chọn nhưng lại không biết nó có cần cho mình không, nó có thật sự phù hợp với mình không.
Một trong những sai lầm chí mạng khi chọn ngách là chọn theo trào lưu mà không phải là cái mình thích, cái mình muốn viết. Theo đuổi blogging, đừng quan tâm quá nhiều vào số đông đang chạy theo điều gì, hãy quan tâm đến chính bạn, rằng bạn có thật sự muốn viết chủ đề đó không. Bắt đầu từ điều bạn thích bao giờ cũng tốt hơn cả.
Tất nhiên mình không nói đến trường hợp viết blog kiếm tiền. Nếu bạn làm blog với mục đích thương mại thì có thể cân nhắc đến ngách mà thị trường đang quan tâm. Chẳng hạn như kết thúc 2 năm Covid, mọi người sẽ quan tâm nhiều hơn về du lịch và chăm sóc sức khỏe. Đây cũng là ngách mà bạn có thể theo đuổi để tạo ra thu nhập.
Chọn ngách trong ngách
Mình nhớ trong một phiên trao đổi về ngách cho blog, mentee chia sẻ rằng bạn thích review sách, đặc biệt là sách của Robin Sharma. Do vậy thể loại sách mà bạn chọn là sách kỹ năng sống, phát triển bản thân của nhà văn nổi tiếng người Canada này. Tuy nhiên đây là một trong những sai lầm khi chọn ngách, bởi ngách quá hẹp, phạm vi độc giả bạn nhắm đến cũng sẽ bị thu hẹp lại. Chưa kể, bạn sẽ không có nhiều ý tưởng để viết và dẫn đến tình trạng bí ý tưởng, không biết viết gì cho blog.
Chẳng hạn như trong trường hợp trên, mentee của mình chọn review sách của Robin Sharma. Giả định tác giả này có 20 đầu sách** được xuất bản, như vậy chỉ có thể viết được 20 bài review trên blog, con số này quá ít để xây dựng nội dung cho blog.
Hoặc một trường hợp khác, một độc giả của mình muốn viết về du lịch và chọn địa phương nơi bạn sinh sống để viết. Chủ đề blog sẽ xoay quanh câu chuyện về trải nghiệm đi lại, ẩm thực, văn hóa… Tuy nhiên địa phương bạn chọn lại là một xã rất nhỏ, hẻo lánh và nằm xa trung tâm. Điều này vừa thuận lợi lại bất lợi, thuận lợi ở chỗ bạn sẽ có rất nhiều ý tưởng cho blog. Những góc nhìn mới, những phong cảnh xinh đẹp hay văn hóa ẩm thực sẽ được truyền tải qua con chữ đến với nhiều người ở vùng miền xa xôi khác. Tuy nhiên bất lợi ở chỗ nếu bạn muốn kinh doanh/bán tour du lịch trên blog, điều này sẽ rất khó khăn.
Chúng ta thường được khuyên rằng không nên chọn ngách quá rộng, tuy nhiên không phải lúc nào ngách hẹp cũng là lựa chọn sáng suốt. Việc thu hẹp ngách phải tùy thuộc vào lĩnh vực đó là gì, tiềm năng ra sao. Tương tự như khi phát triển blog, hãy nhìn xa thay vì nhìn gần, hãy nhìn bao quát thay vì chỉ nhìn chi tiết, như vậy sẽ có định hướng phát triển blog tốt hơn.
Chọn ngách cho blog là một trong những bước không thể thiếu nếu bạn muốn bắt đầu xây dựng sự nghiệp viết lách. Tất nhiên công việc này cũng đòi hỏi mất nhiều thời gian tìm hiểu, nghiên cứu và trải nghiệm nữa. Đọc thêm những bài viết liên quan đến blog và xây dựng, phát triển nội dung blog tại đây nhé.
