Trước đây, để trở thành tác giả sách, thường người viết sẽ chọn hình thức gửi bản thảo đến nhà xuất bản (NXB) và chờ được mua bản quyền. Nhưng bây giờ, trở thành tác giả sách dễ dàng hơn bao giờ hết với hình thức tự xuất bản. Và nếu bạn đang nuôi giấc mộng trở thành tác giả sách, đừng bỏ qua những câu hỏi dưới đây nhé!
Câu 1: Tự xuất bản hay thuê dịch vụ?
Có hai hình thức tự xuất bản gồm:
– Bạn tự thực hiện từ A đến Z
– Bạn thuê dịch vụ xuất bản
Hai hình thức này đều có những ưu, nhược điểm riêng và mình đã phân tích trong bài viết Quy trình tự xuất bản sách từ A đến Z – Để bạn hoàn thành giấc mơ trở thành tác giả sách.
Nếu bạn tự thực hiện sẽ tiết kiệm chi phí hơn, tuy nhiên bạn sẽ tốn nhiều thời gian để xử lý các khâu từ xin giấy phép xuất bản, xin giấy phép phát hành, tìm họa sĩ vẽ bìa, dàn trang và tìm nhà in. Trong khi đó, với thuê dịch vụ bạn sẽ phải bỏ ra một khoản tiền lớn, nhưng bù lại bạn không cần phải làm gì cả. Tất cả các khâu sẽ được dịch vụ xuất bản hỗ trợ cho bạn.
Câu 2: Bản thảo đã chất lượng chưa?
Dù in để tặng hay để làm thương hiệu cá nhân thì nội dung sách nên đảm bảo chất lượng. Mình định nghĩa nội dung chất lượng là nội dung độc đáo, thu hút, mang đến một thông điệp hay ý nghĩa nào đó. Và dĩ nhiên, một cuốn sách do chính bạn viết ra tuyệt đối không được vi phạm bản quyền (nghĩa là đạo nhái nội dung của người khác).
Có thể cuốn sách của bạn không phải hoàn hảo nhất, nhưng nên được trình bày chỉn chu, ngôn ngữ dễ đọc, dễ hiểu, sách phù hợp với đối tượng độc giả mà bạn đang nhắm đến.
Nếu chưa tự tin về những gì mình viết ra, bạn có thể tìm một biên tập viên. Lúc này, biên tập viên sẽ nhận xét, góp ý về bản thảo và gợi ý cho bạn phương án điều chỉnh để có một cuốn sách tốt nhất. Hiện tại mình đang làm công việc biên tập sách, nếu bạn có nhu cầu, nhắn tin cho mình qua Facebook cá nhân hoặc email haiduong7074@gmail.com để được tư vấn nhé.
Câu 3: Sách vi phạm nội dung?
NXB sẽ có vai trò cấp phép xuất bản một cuốn sách, và thông thường với những cuốn sách có nội dung vi phạm sẽ bị trả về để chỉnh sửa lại. Một số chi tiết thường không được phép xuất hiện trong sách như nội dung xuyên tạc, phân biệt chủng tộc, nội dung sai sự thật hoặc những yếu tố cực đoan, bạo lực,…
Sau khi hoàn thiện xong bản thảo, bạn đọc lại một lần nữa xem thử nội dung có yếu tố nhạy cảm nào không, nếu có thì điều chỉnh càng sớm càng tốt. Tuy nhiên bạn cũng đừng quá lo lắng nếu mình không biết điều chỉnh như thế nào cho hợp lý, biên tập viên sẽ làm điều đó giúp bạn.
Ngoài ra người viết cần lưu ý về bản quyền, những nội dung do chính bạn viết ra và không được sao chép từ người khác. Trường hợp nếu trích dẫn thông tin nguyên văn, bạn nên bỏ trong ngoặc kép và trích dẫn nguồn. Với số liệu, thông tin tham khảo, bạn nên ghi chú dưới chân trang hoặc bổ sung ở phần cuối sách.
Câu 4: Ý tưởng cho bìa sách?
Trước khi xuất bản sách, bạn đừng quên dành thời gian suy nghĩ về bìa sách. Nếu có ý tưởng, bạn có thể trình bày với họa sĩ để họ giúp bạn hoàn thiện bìa sách. Trường hợp chưa có ý tưởng, bạn có thể mô tả những yêu cầu, mong muốn của mình và họa sĩ sẽ phác thảo lại.
Ý tưởng bìa sách nên là nội dung cốt lõi, giá trị sâu sắc mà thông qua sách bạn muốn gửi gắm đến độc giả. Tùy thuộc vào đối tượng độc giả mà nét vẽ, màu sắc, bố cục sẽ khác nhau; ví dụ vẽ cho thiếu nhi thì nét vẽ hồn nhiên, ngây thơ; sách dành cho người trưởng thành thì nét vẽ trau chuốt hơn,…
Thông thường, một bìa sách có thể được hoàn thành nhanh trong vài ngày (như sách Nằm nghe gió thổi sau hè của mình) hoặc dài hơn từ 15 – 30 ngày.
Câu 5: Dung lượng sách bao nhiêu?
Khi trở thành cố vấn viết sách cho tác giả, mình nhận được nhiều câu hỏi về dung lượng một cuốn sách bao nhiêu là đủ. Tùy vào mỗi chủ đề, cách triển khai và cả nội lực của người viết mà sách thường có độ dài khác nhau, có thể từ 35.000 đến 70.000 hoặc hơn.
Chi phí luôn là vấn đề mà nhiều tác giả quan tâm khi tự xuất bản sách. Số lượng từ nhiều đồng nghĩa với số trang càng nhiều, chi phí in càng lớn. Nếu bản thảo quá dài, bạn thử cố gắng thu gọn nội dung lại để tiết kiệm chi phí nhé. Theo kinh nghiệm của mình, dung lượng một cuốn sách đẹp là từ 40.000 đến 60.000, vừa vặn để cầm tay. Tuy nhiên, dung lượng mà mình vừa chia sẻ chỉ mang tính chất gợi ý, bạn có thể viết bao nhiêu tùy thích.
Cuối năm 2024, mình biên tập sách cho một tác giả sinh sống tại Hà Nội, bạn ấy viết một cuốn sách dày 110.000 từ và sau đó mình đã tiến hành biên tập, cắt gọt còn 75.000 từ. Lý do là để tiết kiệm chi phí và nhằm đảm bảo cuốn sách nhẹ nhất có thể, để độc giả dễ dàng cầm sách trên tay đọc mà không bị mỏi.
Câu 6: Ngân sách dự kiến?
Bạn có thể tìm hiểu về chi phí xuất bản sách thông qua bài viết: Các loại chi phí xuất bản sách mà bạn cần biết để tự xuất bản sách.
Chi phí xuất bản sách sẽ phụ thuộc vào:
– Số lượng bản in (số lượng sách mà bạn dự định in)
– Chất lượng giấy (màu giấy, độ dày, độ mượt,…)
– Họa sĩ vẽ bìa
– Dịch vụ in ấn
– Giấy phép xuất bản và giấy phép phát hành (phụ thuộc vào số trang sách)
Thực tế ngay cả khi viết bài này, mình cũng không thể chia sẻ một con số cụ thể để bạn hình dung được. Lý do vì chi phí xuất bản sách phụ thuộc vào nhiều yếu tố và tùy vào thời điểm. Chẳng hạn khi giá giấy in tăng lên, các nhà in buộc phải tăng chi phí in ấn, kéo theo chi phí xuất bản sách của bạn sẽ tăng lên đáng kể.
Câu 7: Giá bìa dự kiến?
Có bạn viết sách để làm thương hiệu cá nhân, nhưng cũng có bạn viết sách để làm kinh doanh. Dù với mục đích nào thì bạn cũng cần tính toán giá bìa sách nhằm đảm bảo thời gian thu hồi vốn và có lợi nhuận.
Để định giá bìa, bạn có thể xem xét lại các yếu tố sau:
– Thời gian mà bạn bỏ ra để hoàn thành nội dung sách
– Chi phí xuất bản sách (bao gồm chi phí thuê biên tập, chi phí vẽ bìa, dàn trang, xin giấy phép và in ấn)
– Dung lượng cuốn sách (độ dài)
– Sự độc đáo của cuốn sách (ví dụ nội dung độc quyền, hình ảnh minh họa đi kèm, bookmark hoặc quà tặng đi kèm khi bán sách,..)
– Thời gian thu hồi vốn và có lợi nhuận
Câu 8: Bán sách như thế nào?
Đừng xuất bản sách khi bạn chưa có một kế hoạch truyền thông nào. Một vài tác giả mà mình biết đã buồn và thất vọng vì không biết phải làm thế nào với hàng trăm cuốn sách đã in ra.
Có thể, bạn đầu bạn cảm thấy hào hứng với số sách đã in, nhưng dần dần, đơn hàng chậm lại sẽ khiến bạn chán nản và mất dần kiên nhẫn. Có bạn từng tâm sự với mình rằng, bạn ấy còn gần 900 cuốn sách sau hơn 2 năm xuất bản và đang tìm cách bán nốt số sách còn lại. Vậy nên, chúng ta cần có một kế hoạch truyền thông bài bản. Nếu bạn gặp khó khăn khi lập chiến lược bán sách, có thể đăng ký tư vấn 1:1 cùng mình nhé.
Cầm trên tay đứa con tinh thần của mình, hẳn bạn sẽ rất hạnh phúc. Nhưng mình tin là sẽ hạnh phúc hơn nếu đứa con tinh thần của mình được lan tỏa, được bay xa, được đến với nhiều người đọc hơn. Do vậy trước khi tự xuất bản sách, bạn nhớ dành thời gian trả lời những câu hỏi mà mình gợi ý, và vạch ra con đường đi đúng đắn cho mình nhé.
