Nếu bạn muốn trở thành một người viết thì kỹ năng viết là đủ, nhưng để làm nghề viết tự do (freelance writer), bạn cần nhiều kỹ năng hơn thế. Năm bài học đắt giá từ sách Con đường trở thành Freelance Writer sẽ giúp bạn biết cách làm thế nào để trở thành freelancer thực thụ.
Lời khuyên khi trở thành người viết lách tự do
“Trước khi tìm kiếm các cơ hội bên ngoài, hãy tự sắp xếp lại tâm trí của mình trước.” – Tác giả Linh Phan đã nhắn nhủ trong một trang viết của cuốn sách. Đây là bài học đắt giá đầu tiên mà mình nghĩ bất cứ cây viết nào trước khi quyết định dấn thân vào con đường tự do cũng nên cân nhắc kỹ.
Chẳng hạn như một số học viên trong khóa học 1:1 Viết từ số 0 của mình, các bạn lo lắng mình viết chưa đủ hay, luôn lo sợ rằng mình sẽ không hoàn thành bài tập đúng hạn, sợ lười biếng trì hoãn. Đa số đều bắt nguồn từ tâm lý và định kiến. Nhưng khi kết thúc khóa học ấy, các bạn đã có cho mình 30 bài viết, được chỉnh sửa và góp ý để trở thành sản phẩm chất lượng.
Làm freelance writer cũng thế, “ngay cả khi bạn chưa hoàn toàn tự tin về khả năng hay cơ hội thành công của mình, bạn cũng cần phải có một suy nghĩ đúng đắn”. Tư duy sai lệch dễ làm bạn không thể tiếp cận khách hàng và quảng bá bản thân một cách hiệu quả.
– Nếu bạn chưa biết gì về freelance writer, hãy vẽ lại một bức tranh toàn cảnh về ngành. Bạn biết gì về freelance writer, họ sẽ làm công việc gì, điều kiện cần và đủ, những rủi ro sẽ đối mặt.
– Nếu bạn muốn viết nhưng lại sợ viết chưa đủ hay, sợ mình chưa đủ tốt, bạn có thể tập thói quen viết cho chính mình. Bằng cách luyện viết mỗi ngày, bạn mới chạm tay đến giấc mơ của mình.
– Nếu bạn không biết thế mạnh của bản thân, không biết nên cải thiện kỹ năng gì, thay vì mông lung và hoang mang, có thể tìm đến sự trợ giúp từ người khác (thông qua email hoặc tin nhắn).
Thời điểm nghỉ việc tốt nhất là khi nào?
Con đường trở thành Freelance Writer không khuyên bạn nghỉ việc làm tự do ngay lập tức, ngược lại tác giả sách đưa ra một vài lời khuyên dành cho những người muốn theo đuổi sự nghiệp freelance writer:
– Cân nhắc về chi phí hằng tháng thay đổi sau khi bạn nghỉ việc: ví dụ như bạn sẽ tiết kiệm được khoản này nhưng lại tốn kém ở khoản khác.
– Cân nhắc về sự chuyển đổi từ full-time – part-time (tức là một ½ thời gian làm freelancer) và sau đó là freelancer toàn thời gian. Điều này sẽ giúp bạn không bị mất thu nhập đột ngột và có thể cân nhắc tìm kiếm khách hàng trong thời gian tự do sắp đến.
– Dự trù các chi phí đồng thời liên tục nâng cấp bản thân (học thiết kế, học viết blog, viết bài chuẩn Seo, viết quảng cáo,…). Hãy tìm kiếm các khóa học miễn phí hoặc có thể hãy nhờ sự trợ giúp từ mentor thông qua các khóa học có phí. Thêm một người đồng hành giàu kinh nghiệm sẽ giúp bạn đi nhanh hơn so với việc bạn tự xoay sở một mình.
Sau khi cân nhắc, bạn cần thời gian để có một cái nhìn toàn cảnh về ngành. Bạn sẽ phải đối mặt với những khó khăn trong 6 tháng – 1 năm đầu tiên không có khách hàng nào. Bạn sẽ phải tự quản lý chi tiêu với thu nhập không ổn định. Do đó tác giả Linh Phan cũng nhấn mạnh rằng “Đó là lý do bạn cần phải có một kế hoạch để thực hiện nó.”
Bài viết liên quan:
Kinh nghiệm tránh lừa đảo khi viết bài online
Giúp bạn rèn luyện kỹ năng viết với 5 bước cơ bản
Sổ tay luyện viết cơ bản – Phần 1: Hãy viết đúng trước khi viết hay
9 bước trở thành freelance content writer, bạn đang ở nấc thang nào?
Đặt mục tiêu thực tế, không viển vông
Không chỉ freelancer, bất cứ công việc nào cũng đòi hỏi bạn phải đặt ra mục tiêu cho bản thân, cụ thể là mục tiêu ngắn hạn và mục tiêu dài hạn. Tuy nhiên bạn cần cân nhắc đến yếu tố khả thi của nó.
Chẳng hạn như một vài độc giả từng chia sẻ với mình rằng các bạn ấy muốn có một chiếc blog xịn và lượt truy cập vài ngàn mỗi tháng. Điều này nghe có vẻ khả thi nhưng đối với những người đã từng viết hoặc đã có một chiếc blog. Trường hợp kỹ năng viết của bạn chưa thật sự tốt hay chưa biết cách quản lý, vận hành website thì đây là điều gần như là mộng tưởng.
Theo tác giả Con đường trở thành Freelance Writer, bạn có thể liệt kê ra:
Mục tiêu ngắn hạn
– S (Specific): Cụ thể
– M (Measurable): Có thể đo lường được.
– A (Attainable): Mức độ khả thi
– R (Relevant): Các yếu tố liên quan
– T (Time-bound): Thời gian cam kết
Mục tiêu dài hạn
Là mục tiêu lớn lao hơn, mang đến cho bạn động lực to lớn để bạn tiếp tục làm việc. Vậy nên “hãy viết ra giấy hoặc chia sẻ lên đâu đó để giữ cho bạn làm việc một cách có trách nhiệm trong thời gian tiếp theo” – Linh Phan.
Ví dụ như khi trở thành freelance writer, mục tiêu ngắn hạn của mình là có một chiếc blog và phát triển nội dung 1 bài/tuần. Mình sẽ dành thời gian mỗi tuần để viết, tự biên tập bài viết và tối ưu chuẩn Seo trên blog. Mình thực hiện đều đặn hơn 1 năm qua từ tháng 4.2021 đến tháng 4.2022.
Mục tiêu dài hạn của mình là có được thu nhập từ blog vào tháng 4.2022. Hiện tại thu nhập từ blog của mình đến từ các sản phẩm, dịch vụ bán được; dịch vụ tư vấn viết theo giờ hoặc thậm chí là khoản donate mình nhận được từ độc giả.
Công thức viết lách đơn giản của tác giả
Nếu theo dõi landing page của mình, bạn sẽ thấy dòng ghi chú: “Không có một công thức chung áp dụng cho tất cả mọi người viết. Bất cứ điều gì phù hợp với bạn đều là tốt nhất.” Mình từng viết như thế này trong một cộng đồng gần 20,000 thành viên mà mình đang là writing mentor.
Do đó công thức được tác giả chia sẻ dưới đây chỉ mang tính chất minh họa. Bạn có thể tham khảo và tự tạo ra cho mình một công thức riêng: 1-1-2-4-2 (bao gồm 1 năm chuẩn bị, 1 chiếc blog, 2 cuốn sách/tháng, 4 ngày làm việc/tuần và 2 tiếng tập viết/tuần).
Trong đó, tác giả nhấn mạnh “cần có một chiếc blog để bắt đầu sự nghiệp của bạn, dù bạn muốn làm blogger, cây viết, tác giả hay là gì đi chăng nữa”. Bạn không chỉ phát triển nội dung, thương hiệu mà còn tối ưu tất tần tật kỹ thuật trên blog. Đọc thêm các bài viết cùng chủ đề: 5 kỹ năng cơ bản không thể thiếu đối với một blogger và 10 câu hỏi bạn cần phải trả lời trước khi viết blog cá nhân.
Làm thế nào để kiếm tiền từ viết khi chưa có sản phẩm?
Những biến động về dịch bệnh trong 2 năm vừa qua khiến xu hướng người chọn làm công việc remote (làm việc từ xa) hay làm freelancer (làm tự do) ngày một nhiều hơn cả. Cùng với các ngành thiết kế, lập trình thì viết lách cũng được xem là một ngành đầy tiềm năng.
Một số người bước chân vào viết lách tự do khi chưa có một sản phẩm, vậy làm thế nào để tìm kiếm khách hàng? Tác giả bật mí một vài bí quyết giúp bạn có thể tiếp cận với nguồn khách hàng đầu tiên và mở rộng mạng lưới công việc. Trong đó blog là một trong những nền tảng cực kỳ hiệu quả. “Nếu làm đúng cách và chăm chỉ, blog của bạn sẽ là hồ sơ kinh nghiệm tuyệt vời và hiệu quả nhất mà bạn có.”
Trong cuốn sách, tác giả cũng hướng dẫn viết thư chuyên nghiệp để bạn tham khảo và gửi cho khách hàng. Đặc biệt bạn còn được hướng dẫn cách tìm kiếm khách hàng và tạo hồ sơ cá nhân. Cuốn sách hiện đang được phát hành trên toàn quốc, do vậy mình không đi vào nội dung chi tiết phần quan trọng này.
Bạn có thể đặt mua sách tại đây:
– Link Shopee: Con đường trở thành Freelance Writer
– Link Lazada: Con đường trở thành Freelance Writer
– Link Tiki: Con đường trở thành Freelance Writer
Không phải ngẫu nhiên mà Con đường trở thành Freelance Writer nằm trong top sách bán chạy trong thời gian vừa qua. Mình tin rằng những gì có trong cuốn sách sẽ giúp bạn giải quyết được những khó khăn khi bắt đầu trở thành người viết lách tự do.
