Đều đặn suốt nhiều năm nay, mình đều duy trì thói quen viết hằng ngày. Nếu phải đưa ra một con số, có lẽ là gần 5.000 bài viết xuất bản trên mạng xã hội lẫn website. Chính vì viết nhiều, nên mình thường xuyên nhận được câu hỏi: Có phương pháp hoặc bí quyết nào đó để duy trì kỷ luật và viết nhiều hơn không?
Viết trong điện thoại hoặc sổ tay
Vài năm trước, trong một lần ngồi tại quán cà phê chờ lấy thức uống, mình ngồi bấm điện thoại giết thời gian, lại phát hiện ra một bạn ngồi say sưa đọc sách. Lúc đó mình khựng lại vài giây, thì ra trong khoảng thời gian trống, mình vẫn có thể làm được một vài việc có ích, như là gõ vài con chữ.
Và rồi sau lần đó, mình bắt đầu thay đổi thói quen. Mỗi khi ra ngoài, mình đều mang theo trong túi một cuốn sổ tay với chiếc bút hoặc laptop, điện thoại. Chỉ cần có khoảng thời gian trống và ở trong không gian an toàn, mình đều tranh thủ gõ vài dòng. Chẳng hạn như khi đang chờ gọi món, khi đang đợi ngồi ở sân bay hoặc ngay tại quán cà phê đợi bạn bè đến.
Nếu quỹ thời gian không nhiều, mình sẽ gạch đầu dòng ý chính rồi đợi hoàn cảnh thích hợp sẽ viết hoàn chỉnh thành bài. Hoặc những khi có ý tưởng viết thú vị chợt lóe lên trong đầu, mình sẽ vội gõ vài dòng để kịp lưu lại sau này dùng đến. Vậy nên ghi chú của mình có hàng chục bản nháp dài ngắn khác nhau để đăng trên trang cá nhân.
Viết bình luận hoặc bài đăng ngắn
Trong hoàn cảnh không có nhiều quỹ thời gian, mình sẽ tranh thủ làm những công việc viết một cách nhanh gọn: như là trả lời bình luận, trả lời tin nhắn hoặc góp ý, chỉnh sửa cho một nội dung nào đó đăng trong nhóm Ngày đẹp trời để viết.
Nhiều bạn nghĩ rằng, viết là sản xuất một nội dung mới. Nhưng mình thì không cho là như thế. Kể cả khi bạn viết một bình luận, đăng một dòng trạng thái ngắn chỉ 1, 2 dòng trên trang cá nhân hay trả lời email, đó cũng đã là viết rồi. Hoạt động này cũng khiến não bộ kích thích, hoạt động và đôi khi giúp bạn sáng tạo ra những nội dung độc đáo, thú vị hơn.
Tìm ý tưởng trong mọi hoàn cảnh
Những lần trò chuyện cùng học viên, mình đều khuyến khích các bạn tìm kiếm ý tưởng mọi lúc mọi nơi. Trong khi uống một ly nước, thưởng thức một chiếc bánh ngon, nằm nghỉ ngơi và nhìn lên trần nhà,… mình đều khai thác từng món đồ, con vật, hiện tượng,… để viết. Điều này giúp mình ngồi vào bàn là có thể viết ngay lập tức mà không phải ngồi suy nghĩ “Hôm nay viết gì?”.
Hoặc ví dụ bạn nhận được một đề bài từ khách và cần nộp vào ngày kia, vậy thì hôm nay hãy dành thời gian suy nghĩ về chủ đề đó. Chủ đề này có gì thú vị, mình nên khai thác ở góc độ nào, cần dẫn chứng minh họa gì không,… Bạn tự đặt câu hỏi, tự trả lời những thắc mắc này, cũng là một cách đẩy nhanh tiến độ hoàn thành.
Đọc thêm:
Đi tìm phong cách viết mang dấu ấn cá nhân cho riêng bạn
Các khóa học viết cơ bản và nâng cao cho người mới bắt đầu
Mình viết hiệu quả hơn trong 2 năm làm tự do nhờ công cụ này
Tổng hợp 50 chủ đề viết lách mỗi ngày cho người bắt đầu từ số 0
Áp dụng ma trận Eisenhower
Năm 1954, trong một bài phát biểu, tổng thống thứ 34 của Hoa Kỳ Eisenhower đã chia sẻ về rằng “Tôi có hai loại vấn đề, cấp bách và quan trọng. Việc khẩn cấp thì không quan trọng, việc quan trọng thì không bao giờ khẩn cấp.” . Câu nói nổi tiếng này được tác giả Stephen Covey sử dụng và phát triển một công cụ có tên là ma trận Eisenhower.
Ma trận này được hiểu đơn giản là bạn cần sắp xếp công việc theo các cấp độ. Ở đây, mình sẽ lấy ví dụ trong viết lách để phù hợp với chuyên môn và công việc đang làm hiện tại.
Thường khi viết, mình sẽ phân ra thành các dạng bài
– Bài viết cần gấp và quan trọng: Mình sẽ ưu tiên viết trước, không do dự, không trì hoãn.
– Bài viết cần gấp, không quan trọng: Mình sẽ lên lịch để hoàn thành sau đó.
– Bài viết quan trọng, không cần gấp: Mình sẽ dành thời gian làm sau cùng.
– Bài viết không cần gấp, không quan trọng: Mình sẽ hoãn hoặc không viết trong thời điểm này mà dành thời gian viết trong ngày nghỉ hoặc cuối tuần.
Áp dụng phương pháp Pomodoro
Pomodoro là phương pháp quản lý thời gian được sáng tạo vào những năm 80 bởi Francesco Cirillo. Áp dụng phương pháp này giúp mình viết được nhanh hơn, viết nhiều hơn.
– Bước 1: Chọn một chủ đề mà mình muốn viết.
– Bước 2: Đặt báo thức với khoảng thời gian phù hợp, chẳng hạn như với một bài viết từ 150 – 300 chữ thì mình sẽ đặt thời gian là 20 phút.
– Bước 3: Ngồi vào bàn và bắt đầu gõ cho đến khi chuông báo thức vang lên, trong quá trình viết không mở bất kỳ trình duyệt nào hay trả lời tin nhắn.
– Bước 4: Khi hoàn thành bài viết, mình sẽ nghỉ ngơi khoảng 5 phút như nghe nhạc, xem một đoạn video ngắn hoặc là trả lời tin nhắn.
– Bước 5: Tiếp tục đặt báo thức với một chủ đề khác, tăng thời gian nghỉ ngơi lên 10, 15 hoặc 20 phút tùy vào khối lượng công việc làm trước đó.
Phương pháp này giúp mình rèn luyện sự tập trung cao độ, tạo thói quen, hình thành kỷ luật. Đặc biệt khi nhận những dự án dài hơi như chấp bút một cuốn sách với dung lượng 50.000 từ thì Pomodoro thực sự hiệu quả và giúp mình hoàn thành bài vở đúng hạn.
Phương pháp viết Atiba Shaikh
Trong một lần lướt mạng xã hội Quora, mình đọc được bài viết của tác giả Atiba Shaikh – một tác giả, một người làm trong lĩnh vực Y tế. Atiba Shaikh chia sẻ công thức giúp cô hoàn thành công việc suôn sẻ, và mình cũng áp dụng công thức này để viết nhiều hơn. Bạn cũng có thể áp dụng công thức bên dưới:
– Bước 1: Lập danh sách tất cả những chủ đề bạn muốn viết
– Bước 2: Nếu bạn choáng ngợp về khối lượng bài, hãy viết bài quan trọng nhất trước.
– Bước 3: Nếu tất cả các bài viết đều quan trọng, hãy bắt đầu với bài viết khó nhất.
– Bước 4: Nếu bài viết khó nhất khó hơn bạn tưởng, hãy chia nhỏ nó thành các phần dễ hơn và sau đó hoàn thành lần lượt từng phần.
– Bước 5: Nếu bạn không thể thực hiện các bước 2 đến 4, hãy thử viết bài đơn giản, chủ đề dễ nhất trong danh sách viết lách của bạn.
Nếu bạn tập luyện các phương pháp mà mình gợi ý nhưng không hiệu quả, đừng quá lo lắng, bởi vì điều gì cũng cần thời gian. Mình tin là chỉ sau 1, 2 tháng thực hành đều đặn, bạn sẽ viết nhiều hơn, viết tốt hơn, ý tưởng phong phú dồi dào hơn dễ dàng viết bất cứ thứ gì bạn muốn.