Năm 2024 đã chạm ngõ, bạn đã vẽ ra mục tiêu cho mình chưa? Bạn muốn trở thành người viết lách tự do hoặc làm một công việc gì đó liên quan đến viết như content writer hay copywriter? Vậy thì cùng đọc những dòng chia sẻ từ mình – một freelance writer với hơn 2 năm vào nghề nhé.
Hành trình mình đến với viết lách tự do
Thất nghiệp hậu Covid, mình đứng trước hai ngã rẽ, hoặc là nộp CV để làm công việc văn phòng tại một doanh nghiệp với mức lương ổn định; hoặc là làm tự do với thu nhập bấp bênh. Dĩ nhiên chọn ngã rẽ nào thì mình đều bắt đầu lại từ đầu vì từng làm trái ngành và mất 2 năm gián đoạn bởi dịch bệnh.
Khi ấy mình biết được có một loại hình công việc gọi là tự do, viết lách là một trong số đó. Bạn có thể làm freelance designer (thiết kế tự do), freelance writer (viết lách tự do), freelance developer (lập trình viên tự do),… miễn là bạn có chuyên môn trong lĩnh vực đó.
Nghĩ lại về thế mạnh của bản thân: từng được đào tạo trong lĩnh vực Báo chí và Truyền thông), từng viết bài cộng tác cho báo, từng tham gia vào một số dự án viết bài chuẩn SEO khi còn là sinh viên, vì vậy mình đã chọn làm viết lách tự do. Mục tiêu của mình khi ấy chỉ đơn giản là trở thành một Content Writer và cũng chưa từng nghĩ sẽ trở thành một tác giả sách hay là Content Strategist (lên chiến lược nội dung) với gần 10 CTV (cộng tác viên) như bây giờ.
Tuy nhiên hành trình của mình, dù đã có thế mạnh, cũng từng có chút kinh nghiệm viết lách nhưng khi bắt đầu trở thành freelance writer cũng gặp nhiều thử thách.
Khó khăn khi làm công việc viết lách tự do
Bạn có biết nỗi sợ lớn nhất của người làm tự do nói chung là gì không, với mình là khi không có khách hàng. Khác với công việc văn phòng, bạn sẽ đảm bảo có thu nhập hằng tháng đều đặn gửi về trong số tài khoản. Với làm tự do, bạn phải chủ động tìm khách hàng, nếu không thu nhập sẽ ở trong tình trạng báo động.
Lúc mới bắt đầu làm freelance writer, mình rất lo lắng không có khách hàng. Thậm chí có những lúc nghĩ về viễn cảnh sẽ phải xách túi đi làm vào mỗi sáng và về nhà trong tình trạng kẹt xe khói bụi. Nhưng may mắn trong 2 năm qua, mọi thứ với mình khá tốt. Mình có khách hàng đều đặn, có thu nhập đảm bảo luôn trên mức tối thiểu mà bản thân đặt ra. Mình chủ động được công việc, sẵn sàng từ chối những dự án không phù hợp. Mình cũng duy trì song song sự nghiệp: làm nội dung cho khách hàng là doanh nghiệp SMEs với vai trò Content Writer/Content Strategist và làm chủ cho chính dự án cá nhân của mình với vai trò Tác giả sách, Blogger tại duongstory.com và Writing Mentor (cố vấn/người hướng dẫn viết).
Một vài lời khuyên dành cho bạn khi làm freelance writer:
– Luôn biết mình đang đứng ở đâu: Có 2 kiểu newbie trong viết lách mà mình thường thấy, hoặc là đánh giá mình thấp hơn so với những gì mình có, hoặc là đánh giá mình quá cao so với năng lực hiện tại. Dù ở kiểu nào, bạn cũng sẽ gặp bất lợi khi phát triển sự nghiệp. Vậy nên trước khi chọn mua một cuốn sách để học hay đăng ký một khóa học viết nào đó, bạn cần xem lại kỹ năng của mình đang ở đâu, có thế mạnh và điểm yếu gì, mình cần bổ sung kiến thức nào,…
– Tỉnh táo khi tiếp nhận thông tin: Hãy cẩn thận với những tiêu đề kiểu như “Tôi đã đạt doanh thu X tỷ từ viết lách” hoặc “Cây viết A đã kiếm được hơn 50 triệu/tháng từ nghề content writer”. Với 2 năm sống với nghề viết, mình cho rằng kiếm tiền từ chỉ việc viết thôi thì thu nhập khó đạt được con số như trên, trừ khi bạn bán kèm cách dịch vụ khác (như sách giấy, ebook, khóa học, bộ công cụ,…) Tỉnh táo tiếp nhận thông tin, nếu không bạn sẽ dễ bị FOMO và làm “mồi” cho những khóa học không xứng đáng.
– Học nhiều kỹ năng không bao giờ là thừa: Nếu bạn có ý định theo đuổi công việc viết lách tự do này, đừng quên học thêm các kỹ năng cần thiết nhé. Bạn không cần phải chuyên sâu toàn bộ kỹ năng này, nhưng phải có hiểu biết cơ bản về thiết kế ảnh, lập kế hoạch, nghiên cứu từ khóa, tìm kiếm ý tưởng,… Điều này sẽ giúp bạn tăng tỷ lệ đàm phán thành công với khách hàng.
Ngoài ra còn nhiều lời khuyên khác được mình chia sẻ tại đây, bạn có thể đọc bài viết: Cần chuẩn bị những gì khi trở thành người viết tự do (freelance writer)? và Chiến lược tìm kiếm khách hàng dành cho người viết lách tự do.
Đọc thêm:
Mua sách Nằm nghe gió thổi sau hè như thế nào?
10 lý do khiến blog không có lượt xem và cách khắc phục
Mình viết hiệu quả hơn trong 2 năm làm tự do nhờ công cụ này
4 công thức viết quảng cáo áp dụng trong kể chuyện bán hàng storyselling
Thành tựu mình đạt được từ viết lách
Tại trang giới thiệu trên duongstory.com, có thể bạn đã đọc được những thành tựu của mình trong 2 năm qua theo nghề viết. Theo đó, mình đã:
– Xuất bản 170+ bài viết trên blog, tương đương 230,000 từ.
– Viết 1000+ bài đăng hằng ngày trên mạng xã hội (trang cá nhân và nhóm cộng đồng liên quan).
– Tác giả cuốn sách Nằm nghe gió thổi sau hè và đồng tác giả trong 3 cuốn sách khác bao gồm Về nhà, Bút hết nặng viết hết đau, Đoàn viên sau đại dịch và Hào khí miền Đông.
– Giải Nhì cuộc thi Hào khí miền Đông trên báo Thanh Niên với tác phẩm Sài Gòn của ba.
– Có bài đăng trên báo, tạp chí uy tín gồm 02 bài đăng trên tạp chí Kiến trúc & Đời sống; nhiều bài đăng trên báo Tuổi Trẻ, Thanh Niên, Pháp luật, Người Lao Động,…
– Hướng dẫn, kèm cặp cho 120+ học viên/mentee bao gồm trong nước và tại nước ngoài như Pháp, Hà Lan, Mỹ, Ba Lan, Canada, Đài Loan,…
– Xuất hiện với vai trò khách mời trong workshop “CTV Báo chí” của Cộng đồng những người làm freelancer (AFD); workshop “Phát triển kỹ năng viết blog” của The Introvert Writer; workshop “Storyselling – Kể để bán” của cộng đồng Money Mom Sharing – Tài chính cá nhân & Nghề tay trái cho mẹ Việt” và là khách mời trên Money Mom Sharing Podcast.
Tuy nhiên từ trong sâu thẳm, thành tựu to lớn nhất có lẽ là mình được làm công việc yêu thích và mang lại thu nhập đủ để bản thân sống tốt.
Viết lách cho mình một cuộc đời tự do
Viết mang đến cho mình một công việc để thỏa mãn đam mê, cho mình khách hàng và học viên để kết nối, cho mình thu nhập để có thể chăm lo cho cuộc sống và thoải mái đi đến bất cứ đâu mình thích. Mình đã từng cùng với chiếc laptop có một hành trình 15 ngày đáng nhớ nơi Hà Giang hùng vĩ say đắm, 10 ngày vi vu vùng sông nước miền Đông, những chuyến du lịch ngắn ở Tây Nguyên lộng gió, Huế thương và rất nhiều vùng đất mới lạ khác.
Viết cho mình rất nhiều thứ mà không gì có thể đong đếm được, và mình gọi chung đó là “hạnh phúc”. Vậy nên nếu bạn theo dõi trang cá nhân hay cộng đồng Ngày đẹp trời để viết, có lẽ sẽ không ngạc nhiên khi gần như mình viết đều đặn mỗi ngày.
Viết hằng ngày không chỉ giúp mình có nhiều ý tưởng thú vị hơn, kỹ năng viết được cải thiện mà giúp mình kết nối với nhiều khách hàng. Đặc biệt, kể từ khi duy trì thói quen này, mình cảm thấy viết lách không còn là gánh nặng hay áp lực mà như hơi thở hằng ngày. Mình viết cho công việc, viết cho chính mình, viết khi vui, kể cả khi buồn; viết vào sáng sớm hay đêm khuya,… Chỉ cần một cuốn sổ, cây bút hoặc một chiếc điện thoại thông minh, con chữ đều có thể tuôn trào.
Khi gõ dòng chữ này, trong thời khắc chuyển giao năm mới, nhìn lại hành trình viết lách tự do nhiều năm qua, mình thấy bản thân thật dũng cảm vì đã nỗ lực theo đuổi mục tiêu đến cùng. Mong là bạn cũng sẽ kiên trì theo đuổi ước mơ của bạn, dù cho có là gì đi chăng nữa. Bạn có thể email cho mình qua haiduong7074@gmail.com để được giải đáp mọi thắc mắc về viết lách – hoàn toàn miễn phí nhé.
